Żyjmy Dłużej

Tradycyjna gimnastyka umysłu – czyli skąd się wzięło sudoku?

Znacie chociaż jedną osobę, która nigdy nie gała w sudoku? No właśnie, raczej trudno kogoś takiego znaleźć. Sudoku to świetna rozrywka, która ćwiczy myślenie logiczne, matematyczne a do tego można w nie grać praktycznie wszędzie. Ale skąd się wzięło sudoku? Czy aby na pewno historia sudoku ma swoje źródło w Japonii?

Tak naprawdę nie wiadomo co dokładnie zainspirowało autora sudoku do stworzenia tej łamigłówki. Można jednak przypuszczać, że sudoku ma bardzo długie korzenie, sięgające jeszcze kwadratów magicznych i kwadratów łacińskich.

Historia sudoku zaklęta w kwadratach

Wzmianki o kwadratach magicznych i łacińskich można datować na okolice III w p.n.e. Najstarszy znany nam kwadrat magiczny powstał około 2800 roku p.n.e. i – według legendy -  został wyryty na skorupie żółwia. Magia kwadratu ma miejsce wtedy i tylko wtedy, kiedy suma wszystkich liczb w jego kratkach (w wierszach, kolumnach i skosach) jest taka sama, a liczby w kolumnach i wierszach nie mogą się powtarzać. Z kolei kwadrat łaciński zakłada jedynie brak możliwości powtarzania się elementów w wierszach i kolumnach.

Kwadraty magiczne i łacińskie raz na jakiś czas pojawiały się na kartach światowej historii.  Pisał o nich nawet Leonard Euler – szwajcarski matematyk i fizyk. Same kwadraty magiczne nie mają jednak zbytniego zastosowania w matematyce i są tratowane raczej jako jedna z form łamigłówki logicznej. Rozwiązywanie tego typu zadań rozwija nasze myślenie logiczne i analityczne, a to może przyczynić się do rozwinięcia kompetencji matematycznych.

Pochodzenie sudoku

Ze względu na brzmienie tego słowa, mogłby się wydawać, że sudoku pochodzi z Japonii albo chociaż z Azji. Nic bardziej mylnego. Historia tej łamigłówki zaczęła się w Stanach Zjednoczonych. 74-letni Howard Garns opublikował grę zatytułowaną Number Place  w czasopiśmie Dell Pencil Puzzles & Word Games. Pięć lat po pierwszej publikacji w 1979 roku, grę opublikowano  w japońskim czasopiśmie Monthly Nikolist pod nazwą „Suuji wa dokushin ni kagiru” co w wolnym tłumaczeniu znaczy „liczby powinny występować jednokrotnie”. Ta długa w zapisie i wymowie nazwa nie miała prawa się przyjąć, więc skrócono ją do dziś znanej nazwy: sudoku.  Pod tym tytułem gra trafiła do Polski, jako dodatek „a’la krzyżówka” do  magazynu Super Express. Prawdziwy szał na rozwiązywanie sudoku ogarnął ludzi na całym świecie dopiero 8 lat później. Również współcześnie możemy znaleźć tę łąmigłówkę dołączoną do wielu czasopism lub w gazetkach z krzyżówkami, które nadal cieszą się sporą rzeszą fanów na całym świecie.

Powiązane artykuły