POChP (Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc) stanowi jedną z najpoważniejszych chorób układu oddechowego. Według prognozy Światowej Organizacji Zdrowia, w ciągu dekady liczba zgonów spowodowanych POChP wzrośnie o 30%, a do 2030 roku będzie to już trzecia globalna przyczyna umieralności. Znając skalę ryzyka nie należy przechodzić obojętnie nad objawami, które mogą sugerować tę chorobę. W uzasadnionych przypadkach konieczne jest poddanie się diagnostyce POChP. Na czym ona polega? To już wyjaśniamy w naszym artykule.

POChP – czym jest ta choroba?

POChP to choroba układu oddechowego, która charakteryzuje się stałą obecnością takich objawów jak przewlekły kaszel, duszność, męczliwość czy odkrztuszanie plwociny. W przebiegu choroby dochodzi do trwałego ograniczenia przepływu powietrza przez dolne drogi oddechowe, a jej bezpośrednim skutkiem są nieodwracalne zmiany w miąższu płuc i w naczyniach płucnych.

Przyczyny POChP

Główną przyczyną Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc pozostaje używanie wyrobów tytoniowych. To osoby m.in. palące papierosy (ale też narażone na bierne palenie) stanowią największą grupę pacjentów, u których diagnozuje się POChP.

Warto natomiast zaznaczyć, że coraz ważniejszym czynnikiem ryzyka choroby jest zanieczyszczenie powietrza. Smog i zawarte w nim toksyny, zwłaszcza tlenki azotu, są bezpośrednio odpowiedzialne za rosnącą liczbę chorych, w tym w Polsce.

Czynniki mogące wywołać Przewlekłą Obturacyjną Chorobę Płuc występują również w zanieczyszczonym środowisku pracy. Podwyższone ryzyko POChP dotyczy więc przedstawicieli takich zawodów jak m.in.: górnik, hutnik, operator maszyn budowlanych, rolnik, sprzątaczka, mechanik samochodowy, pracowników zakładów chemicznych, fryzjer czy kosmetyczka.

Czym objawia się POChP?

Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc charakteryzuje się tym, że może przez długi czas nie dawać żadnych objawów lub też są one na tyle łagodne i nieswoiste, że nie budzą większych podejrzeń.

Stąd należy zachować daleko idącą czujność, a już zwłaszcza mając powyżej 40 lat i znajdując się w grupie ryzyka choroby. Objawami, które powinny skłonić do skonsultowania się z lekarzem i ewentualnego kontynuowania diagnostyki POChP są:

• przewlekły kaszel,

• odkrztuszanie plwociny, czyli gęstej wydzieliny z płuc, czasami o ropnym charakterze, mogącej zawierać ślady krwi,

• stopniowo narastająca duszność(zarówno wysiłkowa, jak i w fazie spoczynkowej) oraz

• obniżona tolerancja wysiłku, czyli męczliwość, z czasem trudności z wykonywaniem prostych czynności dnia codziennego, jak ubranie się, zaścielenie łóżka, przyniesienie zakupów itp.

Objawy te mogą mieć różne nasilenie i nie muszą występować jednocześnie, o czym więcej przeczytasz na stronie internetowej https://oddychajmy.pl.

Diagnostyka POChP – od czego zaczynamy?

Mając opisane objawy czy po prostu niepokojąc się ryzykiem POChP, należy w pierwszej kolejności zgłosić się do swojego lekarza rodzinnego. To lekarz POZ podejmie decyzję, czy zasadne jest skierowanie pacjenta na pogłębioną, specjalistyczną diagnostykę POChP, prowadzoną już w ramach poradni pulmonologicznej.

Najważniejszym badaniem diagnostycznym jest spirometria. Badanie to budzi obawy, dlatego podkreślmy, że jest nieinwazyjne, natomiast rzeczywiście może być męczące. Spirometria polega na wykonywaniu przez pacjenta serii kontrolowanych wdechów i wydechów przez ustnik urządzenia pomiarowego (aparatu spirometrycznego), co pozwala na analizę wskaźników FVC (określa pojemność płuc, która u chorych na POChP może być w normie) oraz FEV1 (określa objętość powietrza wydmuchanego przez pacjenta w pierwszej sekundzie nasilonego wydechu, jest to podstawowy wskaźnik brany pod uwagę przy ocenie funkcji płuc).

Sama spirometria to jednak za mało, aby jednoznacznie stwierdzić, czy pacjent choruje na POChP czy też nie. Niezbędne jest również różnicowanie POChP od innych chorób, które mogą dawać podobne objawy. W tym celu przeprowadza się szereg dodatkowych badań, jak:

• Pletyzmografia(uzupełniające badanie funkcji płuc, które pozwala na dokładną ocenę czynności płuc, takich jak ich całkowita pojemność, objętość zalegająca czy czynnościowa pojemność zalegająca).

• RTG klatki piersiowej(pozwala dostrzec ewentualne zmiany strukturalne w płucach, takie jak np. rozdęcie miąższu płucnego i obecność pęcherzy rozedmowych, a także pośrednie cechy nadciśnienia płucnego).

• Echo serca i EKG– (pozwalają m.in. określić wymiary serca i stwierdzić ewentualne oznaki nadciśnienia płucnego).

• Badanie gazometryczne i pulsoksymetria(pozwalają na zdiagnozowanie ewentualnych zaburzeń oddychania, a także na monitorowaniu tlenoterapii i ocenę funkcji dróg oddechowych).

• Ocena tolerancji wysiłkuz ergospirometrią (to tzw. próba wysiłkowa połączona z pomiarem gazów w powietrzu wydychanym, uzupełniona o test 6-minutowego chodu, co pozwala na kompleksową ocenę tolerancji wysiłku u pacjenta).

Dopiero tak szczegółowa diagnostyka POChP pozwala na jednoznaczne rozpoznanie lub wykluczenie choroby. W przypadku jej potwierdzenia choremu zostanie zaproponowane odpowiednie leczenie, którego celem jest kontrolowanie i złagodzenie nasilenia objawów choroby, a tym samym danie pacjentowi szansy na uniknięcie inwalidztwa i przedwczesnej śmierci.